Dożynki,
okrężne, czyli Święto Plonów.
Zygmunt
Gloger w swojej Encykloperdii staropolskiej pisze, że okrężne i
dożynki są różnymi zwyczajami: "Okrężne, biesiada rolnicza
w jesieni po sprzątnięciu wszystkich zbiorów, czyli po „okrążeniu” pól, skąd i
nazwa okrężnego powstała. Okrężne tem się różni od dożynków, że dożynki
oznaczają dożęcie oziminy i przyniesienie wieńca gospodarzowi z pola
do domu. Okrężne zaś jest zabytkiem uczt jesiennych, znanych w przeszłości wielu
narodom, wyprawianych po sprzątnięciu z pola wszystkich plonów". Już w
XVI w. dożynki zagościły na dworach majątków ziemskich. Urządzano je dla
żniwiarzy (służby folwarcznej i pracowników najemnych) w nagrodę za wykonaną
pracę przy żniwach i zebrane plony.
(Tadeusz Rybkowski)
Dożynkom towarzyszyły różne
zwyczaje, najpopularniejszy zwyczaj to:
wieniec (plon) - obchody
dożynek rozpoczynały się pleceniem wieńca, z tegorocznych
plonów: zbóż, jarzębiny, kwiatów owoców, ozdabiano go kolorowymi wstążkami. Wieniec
miał kształt dużej korony albo koła. Niosła go na
głowie lub na wyciągniętych rękach najlepsza żniwiarka, czasami pomagali jej
parobkowie. Za nią szedł orszak odświętnie ubranych żniwiarzy,
niosących na ramionach przybrane kwiatami wyczyszczone kosy i sierpy. Wieniec
niesiono do poświęcenia w świątyni, potem ze śpiewem w
uroczystym pochodzie, udawano się do dworu lub do domu gospodarza dożynek.
Wieniec dożynkowy przechowywano w stodole do kolejnego roku, do nowego
siewu. Wykruszone z niego ziarna wsypywano do worków z ziarnem
siewnym. W czasie dożynek organizowano biesiady z poczęstunkiem i
tańcami, dawniej poprzedzane rytualnymi obrzędami i modlitwami.
Tradycja plecenia wieńca i święcenia go
zachowała się do dzisiaj. Ponadto w czasie dożynek organizowane są konkursy na
najciekawszy wieniec oraz koncerty lokalnych zespołów muzycznych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz