piątek, 22 marca 2019

Biskupiański strój ludowy












Oscypek, twardy, wędzony ser z drewnianej foremki, czyli specjał górali.








Cuchy i portki góralskie

cucha podhalańska




portki - Mszana

portki - Jurgów

portki - Szczawnica

Pisanki z regionu lubelskiego. Tradycje

Pisanki z Muzeum Wsi Lubelskiej

Czółko kurpiowskie.



Krakuska i pas z brzękadłami.



Ważnym elementem stroju ludowego noszonego przez Krakowiaków był pas.  Jednym z nich był trzos innym pas z brzękadłamiTrzos to szeroki pas z podwójnej skóry, zdobiony tłoczeniami i ażurami.


Pas z brzękadłami  był węższy zazwyczaj biały, nabijany mosiężnymi gwoździkami z przywieszonymi blaszkami w postaci kółek, na jednym, dwóсh lub trzech rzemieniach z boku. Podczas chodzenia kółka głośno brzęczały informując o nadchodzącym Krakowiaku. Przy pasie z przodu był nożyksakiewka na pieniądze i inne ważne drobiazgi. Po zapięciu końcówka pasa powinna była luźno zwisać ku dołowi.


Równie ważnym elementem stroju było nakrycie głowy. Wspólna dla wszystkich Krakowiaków była noszona do sukmany magierka tyniecka – wełniana czapka robiona na durtach.


Najstarszym był celender - czarny wysoki, filcowy kapelusz z małym rondem, noszony głównie przez Krakowiaków Zachodnich.




Najważniejszym jednak nakryciem głowy była krakuska - czerwona rogatywka z czarnym albo siwym barankowym otokiem. Krakowiacy Zachodni ozdabiali ją jednym lub kilkoma długimi pawimi piórami. Krakowiacy Wschodni natomiast mocowali do niej pęk pawich piór w kształcie wachlarza. Krakuskę  ozdobiali dodatkowo różnokolorowymi wstążkami, które opadały na ramię. Noszono ją przeważnie do kaftanów.

wtorek, 5 marca 2019

Gorset krakowski - moda i lokalna tożsamość.


Wbrew stereotypowi, mieszkanki okolic Krakowa nie ubierały się jednakowo. Doskonale widać to na przykładzie gorsetów. Rodzaj tkaniny, typ zdobień i ich rozmieszczenie, bogactwo haftu lub jego brak – wszystkie te cechy odzwierciedlają zmieniające się mody, ale także stanowią wyznacznik lokalnej tożsamości

gorsety- Zielonka


gorset z lewej - Dąbie, gorset z prawej - Pleszów


gorsety - Brzezie


gorset - Czyżyny


gorset z lewej - Krzesławice, gorset z prawej -  Lubocza