środa, 11 marca 2015

Sztuka ludowa. Wycinanka kurpiowska.



Kurpie są grupą etnograficzną, zamieszkującą teren dwóch puszcz mazowieckich: Puszczy Zielonej i Puszczy Białej. Jedną z charakterystycznych form kultury ludowej tej grupy są wycinanki. Wśród nich wyróznia się: leluje, gwiazdy (koła) i wielokolorowe wyklejanki.


Leluje, 
to jednokolorowe lub wielokolorowe wycinanki w formie drzewek w wazonie. Jej klasyczna forma to pionowa kompozycja, dwuczłonowa i symetryczna. Część dolna - podstawa jest mniejsza. Część górna - korona wpisana jest w owal lub prostokąt. W lelujach obecne są motywy roślinne, zwierzęce, postacie ludzkie. Na początku XX wieku w wycinankach tych pojawiały się najczęściej motywy sakralne: aniołki, świece, gorejące serca, krzyż.

Gwiazdy, to jednokolorowe wycinanki w kształcie koła, dawniej dekorowane w środku kolorowym akcentem. Gwiazda, to ażurowa siatka z drobnymi motywami geometrycznymi. Ornament zbudowany jest symetrycznie od środka i rozłożony równomiernie na całej powierzchni. Z czasem zmieniona została nazwa z “gwiazdy” na “koło”. Koła naklejano na ściany na przemian z lelujami, tworząc w ten sposób barwne kompozycje.


Wielkolorowe wyklejanki: koguty, pawie, konie z jeźdzcami, to kompozycje wykonywane techniką naklejania. Kolorowym papierem zdobione są skrzydła, szyja, ogon. Najbardziej charakterystyczne są koguty i pawie zwane “pawami”.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz