Kurpie są
grupą etnograficzną, zamieszkującą teren dwóch puszcz mazowieckich: Puszczy
Zielonej i Puszczy Białej. Jedną z charakterystycznych form
kultury ludowej tej grupy są wycinanki. Wśród nich wyróznia się: leluje,
gwiazdy (koła) i wielokolorowe wyklejanki.
Leluje, to jednokolorowe lub wielokolorowe wycinanki w formie drzewek w wazonie. Jej klasyczna forma to pionowa kompozycja, dwuczłonowa i symetryczna. Część dolna - podstawa jest mniejsza. Część górna - korona wpisana jest w owal lub prostokąt. W lelujach obecne są motywy roślinne, zwierzęce, postacie ludzkie. Na początku XX wieku w wycinankach tych pojawiały się najczęściej motywy sakralne: aniołki, świece, gorejące serca, krzyż.
Gwiazdy, to jednokolorowe
wycinanki w kształcie koła, dawniej dekorowane w środku
kolorowym akcentem. Gwiazda, to ażurowa siatka z drobnymi motywami
geometrycznymi. Ornament zbudowany jest symetrycznie od środka i rozłożony
równomiernie na całej powierzchni. Z czasem zmieniona została nazwa z “gwiazdy”
na “koło”. Koła naklejano na ściany na przemian z lelujami, tworząc
w ten sposób barwne kompozycje.
Wielkolorowe
wyklejanki: koguty, pawie, konie z jeźdzcami, to kompozycje wykonywane
techniką naklejania. Kolorowym papierem zdobione są skrzydła, szyja, ogon.
Najbardziej charakterystyczne są koguty i pawie zwane “pawami”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz